Yalan yere yemin suçu, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş olan ve adaletin sağlıklı işlemesini tehdit eden önemli suçlardan biridir. Bir kimsenin yemin ederek doğruyu söyleyeceğine dair güvence verip, buna rağmen yalan söylemesi, bu suçu oluşturur.
📌 Yalan Yere Yemin Suçu (TCK Madde 275)
🔹 Suçun Tanımı:
Bir kimsenin, yemin ederek doğruyu söyleyeceğine dair güvence verip, buna rağmen bilerek gerçeğe aykırı beyanda bulunmasıdır.
Bu suç çoğunlukla, tanıklık sırasında yapılan yemin üzerine gerçeğe aykırı beyanda bulunmakla ilişkilidir.
⚖️ TCK Madde 275 – Hüküm:
(1) Hakkında yemin verilmesi kanunen caiz olan bir hâlde, yalan yere yemin eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Ancak, yemin eden kişi, hüküm verilmeden önce gerçeği söylerse, ceza verilmez.
(3) Hükümden sonra doğruyu söylerse, ceza yarı oranında indirilir.
✅ Suçun Unsurları:
-
Yemin Edilmiş Olması: Kişi, resmi bir makam önünde (genellikle mahkemede) yemin etmiş olmalı.
-
Yalan Beyanda Bulunulması: Yeminine rağmen kişi gerçeğe aykırı beyanda bulunmalı.
-
Kasıt: Yalan beyan bilerek ve isteyerek yapılmalı. Yanılma, unutma gibi durumlar bu suçu oluşturmaz.
-
Kanunen Geçerli Yemin Olmalı: Yemin, hukuken geçerli bir usulde yapılmalı. Yani, yemin verilmesi yasaya aykırı bir durumda olmamalı.
📍 Cezai Durumlar:
| Durum | Cezası |
|---|---|
| Yalan yere yemin | 1 – 4 yıl hapis |
| Hükümden önce doğruyu söyleme (etkin pişmanlık) | Ceza verilmez |
| Hükümden sonra doğruyu söyleme | Ceza yarı oranında indirilir |
🔄 Yalan Tanıklık ile Farkı Nedir?
| Özellik | Yalan Tanıklık (m.272) | Yalan Yere Yemin (m.275) |
|---|---|---|
| Yemin şart mı? | Hayır, gerekmez (ama genelde vardır) | Evet, suçun temelidir |
| Fail kim olabilir? | Tanık | Herkes (tanık, sanık dışı biri) |
| Cezası | 1 – 10 yıl arası değişebilir | 1 – 4 yıl |
📌 Sonuç:
Yalan yere yemin etmek, adalete karşı işlenen ve hem vicdani hem de hukuki olarak ciddi sonuçları olan bir suçtur. Bu tür beyanlar, davaların seyrini doğrudan etkileyebileceği için, yasa koyucu hem hapis cezası hem de etkin pişmanlık yoluyla önlem almaktadır.
