SAVUNMA HAKKI VE GASP HALİNDE GERİ VERME DAVASIYLA İLGİLİ ÖNEMLİ

BİLGİLER

Savunma zilyede tanınan bir haktır. Bir görev değildir. O zaman savunma hakkının kullanılmamış olması zilyedin daha sonra dava açmasına engel değildir. Çünkü bu bir haktır. Yani saldırgana karşı siz savunma hakkınızı kullanmak zorunda değilsiniz. Kullanmadınız diye de dava açma haklarınızdan yararlanamazsınız diyemeyiz. Savunma hakkı adı üzerinde bir haktır, kullanılmamış olması daha sonra dava açmaya engel değildir.

Örneğin gemide gazetemi okuyorum. Okuduktan sonra gazetemi hemen yan tarafa bıraktım.Karşıdan da birisi gazeteyi bıraktığımı gördü ve gazeteyi aldı okumaya başladı. Ben de hiç bir müdahalede bulunmadım. Aslında gazete benim ama okuyamazsın demdim adama. Daha sonra eleman gazeteyi aldı gitti. dava açmaya engel değildir.Ona gasp nedeniyle geri verme davası davası Açamam. Burada zilyet olarak bizim karşı bulunmamamız eğer buna okey verdiğimiz anlamına gelirse (evet alıp okuyabilirsin zaten benim onla işim bitmişti anlamına gelirse )  ; savunma hakkını kullanmamış olmamız  pasif kalmamız zilyetliğe zımmen onay verdiğimiz anlamına geleceği için artık gasp yoktur geri verme davası açamayız.Yani haksız saldırı yoktur. Bu konularda istihkak davası da konuşulur bilinmesi gereken şudur ki ;böyle bir durumda mülkiyetin adama devredildiği anlamı ve sonucu çıkar. 

Örneğin ; A'nın saatini H çaldı. İster H şiddet kullanarak ister şiddet kullanmadan direkt gizlice , habersiz bir şekilde çalsın gasp olarak kabul edilir.Dolayısıyla gasp demek illa şiddet kullanmak demek değil. Geri verme davası açmak için failde kusur ve zarar aranmaz. Gasp sadece hırsızlıkta falan değil güvenin kötüye kullanılmasında da doğuyor.

Geri verme davasını açan davacı şu iki hususu kanıtlamak zorundadır. 

a) Malın zilyedi olduğunu

b) Davalının zilyetliğini gasp ettiğini

Gasp fiilini , bu bir fiil olduğu için her türlü delille ispatlayabilirsiniz. Geri verme davasında davalının üstün hak iddia derhal ispatlamak koşuluyla dinlenir. 

İlk duruşmada ,hemen ispatlamalıdır. Bu davalar çok hızlı davalardır.Hemen karar verilebiliyor. Burada hakime bana süre ver delil toplayayım diyemiyoruz. 

Üstün hak iddiası demek malı davacıya vermemesini gerektirecek hak sahibi olmak demektir.

Ayrıca haksız zilyetlerin dahi zilyetliği koruyabildiğini ve bu konu ile ilgili olarak zilyetliği koruyan hükümlerden faydalanabildiğini biliniz.

Üstün hak iddiasıyla ilgili olarak da mülkiyet ileri sürmekle olmadığını , Kira , ödünç vb hakları da ileri sürebilirsiniz.

Feri dolaysız zilyet gasp nedeniyle geri verme davasını asli dolaylı zilyede karşı açabilir mi? AÇABİLİR. 

Gasp nedeniyle geri verme davasını açmak için kusur ve zarar aramıyoruz. Kusur ve zarar varsa ayrıca tazminat isteyebilirsiniz. Tazminatın ne zaman istendiğiyle ilgili olarak şunu bilmenizi isterim. Tazminat kusur ve zarar varsa istenir.

Hırsıza karşı ancak ya haksız fiil nedeniyle tazminat davası ya da malınızı sattığı için hırsız sebepsiz -haksız zenginleşmiş oluyor bu nedenle sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre dava açarız.

kaynak. EERCİYES ÜNİVERSİTESİ DERS NOTLARI