İş Sözleşmesinin Haksız Feshi
İŞ SÖZLEŞMESİNİN HAKSIZ FESHİ
Haksız fesih nedir?
Hem belirli süreli hem de belirsiz süreli iş sözleşmeleri hakkında hüküm ifade eden bildirimsiz fesih yoluyla iş sözleşmesi feshedildiğinde, gerçekte haklı bir nedenin bulunmaması ve ileri sürülen haklı sebebin ispat edilememesi veya fesih hakkının süresi içerisinde kullanılmaması halinde yapılan fesih haksız fesihtir.
*Haklı bir neden olmamalı
*Haklı bir neden varsa dahi ispat edilememeli
*Fesih hakkı süresi içerisinde kullanılmamış olmalı
Sadece yukarıda sayılan durumlarda iş sözleşmesinin haksız feshinden bahsedilebilir.
Bildirimsiz fesih hakkının kullanılabilmesinin şartları nelerdir?
Öncelikle belirtmek isteriz ki bildirimsiz fesih hakkının kullanılabilmesinin için kanunda düzenlenen haklı sebeplerden birinin bulunması gerekir.
Aşağıda belirtilen haller haksız fesih nedeni olarak kabul edilir.
*Bildirimsiz fesih hakkının kullanılabilmesi için kanunda düzenlenen sebeplerden birinin bulunmaması
*Feshin yazılı olarak yapılmaması
*Fesih hakkının süresi içerisinde kullanılmaması
*Dayanılan haklı sebebin ispat edilememesi
*İş sözleşmesi feshedilirken toplu iş sözleşmesinde ya da iş sözleşmesinde fesih için öngörülen yöntemlere uyulmamış olması gibi
İşçinin, işverene hakaret etmesi durumunda;
İşçinin, işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması işverene işçinin iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı vermektedir.
Dikkat edilmesi gereken husus şudur; ihbar ve isnadın asılsız olması gerekir. Şayet işçi gerçek bir ihbarda bulunmuşsa ya da gerçek bir isnat ya da olgu varsa işverenin bildirimsiz fesih hakkı bulunmamaktadır.
Yargıtay bir kararında işveren hakkında gazetede gerçeğe aykırı haber veren işçi hakkında kıdem ve ihbar tazminatı ödenmemesine hükmetmiştir.
Yine Yargıtay başka bir kararında ise işçinin işveren tarafından kendisine verilen bilgisayar ve e-mail adresini kullanarak işveren hakkında hakaret içeren sözler kullanmasını haklı fesih nedeni olarak kabul etmiştir.
Haksız feshin sonuçları nasıldır?
Haksız feshin sonuçlar Türk Borçlar Kanununda düzenlenmiştir. Belirli süreli ve belirsiz süreli iş sözleşmeleri açısından haksız feshin sonuçları farklıdır. Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçinin iş sözleşmesinin haksız feshinin hukuki sonuçları işçinin iş güvencesinin kapsamında olup olmamasına ve haksız feshin işveren ya da işçi tarafından yapılmasına göre değişkenlik göstermektedir.
İş güvencesinin kapsamı dışında kalan işçinin iş sözleşmesini, işveren haklı sebep olmaksızın derhal feshederse, işçi belirsiz süreli sözleşmelerde, fesih bildirim süresine uyulmuş olsaydı kazanabileceği miktarı ihbar tazminatı olarak isteyebilir.
İşçi ayrıca koşulları varsa kötüniyet tazminatı, sendikal tazminat ve kıdem tazminatında hak kazanır.
Hakim, bütün durum ve koşulları göz önünde tutarak, ayrıca miktarını serbestçe belirleyeceği bir tazminatın işçiye ödenmesine karar verebilir, ancak belirlenecek tazminat miktarı, işçinin 6 aylık ücretinden fazla olamaz. Öğretide bu tazminat haksız fesih tazminatı olarak adlandırılır.