1-Eser sözleşmesinde iş sahibinin en temel borcu nedir?
Eser sözleşmesinde iş sahibinin en temel borcu bedelödeme borcudur. Zira eser sözleşmesi ivazlı bir sözleşmedir. Müteahhit işsahibinin taahhüt ettiği ücret karşılığında yapmaktadır. Bu yüzden iş sahibininasıl ve en önemli borcu ÜCRET ÖDEME borcudur.
2-Taraflareser bedelini önceden kesin olarak kararlaştırmak zorunda mıdır?
Şöyle ki taraflar bedeli önceden kesin olarakkararlaştırmak zorunda değildir. Yaklaşık olarak bir bedel debelirleyebilirler. Eğer önceden kararlaştırılan bedel kesin ise buna GÖTÜRÜBEDEL denir. Ancak bedel yaklaşık olarak kararlaştırılmış ise buna YAKLAŞIKBEDEL denir.
Sonuç olarak eser sözleşmesi olabilmesi için mutlakave mutlaka bir bedel olmalıdır. Ancak bu bedelin öncesinde kesin olarakkararlaştırılmış olması şart değildir.
3-Esersözleşmesinde bedel kararlaştırılmamış ise sözleşme geçersiz hale gelir mi?
Eser sözleşmesinde bedel kararlaştırılmamış isesözleşme geçersiz hale gelmez, sözleşme geçerliliğini korumaya devam eder.
Ancak sözleşmede bedel kararlaştırılmamış olsa dahibedel mutlaka ödenmek zorundadır. Sözleşmede bedel yazmıyorsa veya taraflarbedel konusunda anlaşamıyorlarsa iş bedeli BİLİRKİŞİ marifetiyle hesaplanır.
4-Bilirkişiinceleme yaparken neye göre karar verir?
Bilirkişi inceleme yaparken eserin rayiç bedeliniesas alır.
5-Esersözleşmesinde bedelin yaklaşık olarak kararlaştırılması hangi durumlarda sözkonusu olur?
Şöyle düşünelim. Kişi bir eser inşa edecek ancakbaşlangıçta tam olarak ne kadar masraf gideceğini tam olarak bilemiyor.
Müteahhit edimini ifa ederken bir hayli zamangeçebilir. Bir bina inşa edileceğini düşünelim. İşin başında bedelin kesinolarak kararlaştırılması bir hayli zordur, bedel öngörülemeyebilir.
Bu durum özellikle inşaat sözleşmelerinde söz konusuolur. İnşaat sözleşmelerinde genellikle yaklaşık bedel belirlenmektedir.
6-Bedelkonusunda tereddüt olduğu takdirde ne olur?
Öğretideki baskın görüş bedel konusunda tereddütolduğu takdirde bedelin yaklaşık olarak kararlaştırıldığının esas alınmasıdır.
Tereddüt var ise götürü bedel değil yaklaşık bedelkıstas alınır.
7-Toplamgötürü bedel ne demektir?
Kararlaştırılan işin tamamı için sözleşmede toplamolarak belirlenen bedeldir.
8-Birimbedel ne demektir?
Bazı durumlarda iş parça parça yapılabilir. Böylebir durumda yapılacak iş birimler halinde olur ve ödenecek her birim için ücretayrıdır.
9-Yaklaşıkbedelin aşırı derece aşılması nedeniyle sözleşmenin feshi koşulları nelerdir?
*Eser sözleşmesindemasraflar yaklaşık bedelin aşırı derecede üzerine çıkmış olmalıdır.
*Yaklaşık bedelinaşılmasına iş sahibi sebebiyet vermemiş olmalıdır.
*Yaklaşık bedeli aşırı derece aşan masraflar işsahibi tarafından kabul edilmemiş olmalıdır.
*Müteahhiteseri yaklaşık bedelle yapmaktan kaçınmalıdır.
10-Yapılan masraf iş sahibinin tahammüledemeyeceği oranda olur ise ne olur?
Masraflarkararlaştırılan yaklaşık bedeli AŞIRI DERECEDE aşmış olabilir. İş sahibinintahammül sınırlarını aşmış ise iş sahibi eser sözleşmesini feshedebilir.
11-Yapılan masrafların aşırı derece olmuşsayılma kıstası nedir?
Sözleşmede bir sınırbelirlenmemişse dürüstlük kuralları gereğince somut olayın özelliklerine görebelirlenir.
Kıstas: İş sahibi işsonunda ortaya çıkan miktarın bedelini bilseydi sözleşme yapmayacak idi isesözleşmeyi fesih hakkı vardır.
12-İş sahibi masrafların artmasına kendisebebiyet vermiş ise ne olur?
Bu durumda iş sahibifesih hakkını KULLANAMAZ.
Çıkan masraflara işsahibi kendisi katlanmak zorunda kalır.
İş sahibinin kusurluolup olmadığının bir önemi yoktur. Kusurlu ya da kusursuz iş sahibi masraflarınartmasına sebebiyet vermiş ise yapılan masraflara kendisi katlanır.
İş sahibi üzerinealdığı bir yükümlülüğü yerine getirmemişse veya hatalı olarak yerine getirmişsebundan kendisi sorumlu olur.
ESER SÖZLEŞMESİNDE BEDEL ile ilgili faydalı bilgiler AVUKAT GİZEM GÜL UZUN tarafından sunulmuştur.