BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRME SUÇU VE CEZASI
Genel Olarak
Bilişim sistemine girme, bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak girmek veya orada kalmaya devam etmektir.
Kanun metninden anlaşılacağı üzere bir bilişim sisteminin bütününe girme şartı yoktur, bir kısmına da hukuka aykırı olarak girildiği veya orada kalmaya devam edildiği müddetçe suç oluşur.
Bilişim Sistemine Girme Nasıl Bir Suçtur?
Bilişim sistemine girme suçu, karma hukuksal konulu bir suçtur. Bu suçla bir yandan bilişim sisteminin güvenliği, haberleşme özgürlüğü ve özel yaşamın gizliliği korunurken öte yandan bilişim sistemi kullanılarak işlenebilecek diğer potansiyel suçların da önlenmesi sağlanmakta, ayrıca mal varlığı değeri de korunmaktadır.
Suçun işlenmesinin önlenmesi maksatlarından biri de mal varlığı değerini korumaktır.
Suçun Unsurları
Fail ve Mağdur
Bu suç, genel bir suçtur; herhangi bir kişi fail olabilir. Suçun failleri uygulamada genellikle hacker olarak anılmaktadır.
Bu suçun işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Mağdur bakımından da özel bir sıfat aranmamaktadır.
Yani herkes bu suçun faili veya mağduru olabilir. Hem fail hem mağdur açısından özel bir sıfat aranmamaktadır.
Suçun Maddi Konusu
Suçun maddi konusunu bilişim sistemleri oluşturmaktadır. Bilişim sisteminden anlaşılması gereken, verileri toplayıp yerleştirdikten sonra bunları otomatik işlemlere tabi tutma olanağını veren manyetik sistemlerdir.
Bilişim sistemi, verilerin yer aldığı, verilerin toplandığı sistemdir.
Eylem
Bilişim sistemine girme suçu, seçimlik hareketli bir suçtur. Suçun hareket ögesi, bir bilişim sistemine girmek veya orada kalmaya devam etmektir.
Önceden hem sisteme girmek hem sistemde kalmaya devam etmek şartı aranıyordu. Yani bu iki eylem birlikte gerçekleştiği zaman suç meydana geliyordu. Ancak artık sisteme girmek veya sistemde kalmaya devam etmek eylemlerinden sadece birinin olması suçun oluşması için yeterli hale gelmiştir.
Sisteme girmek, bilişim sisteminin içeriğine dahil olmaktır.
Sistemde kalmaya devam etmek, failin sanal ortamda eylemin ciddiliğini ortaya koyabilecek ölçüde kalmasıdır.
Failin bilişim sistemine girdiğini anlamasına karşın sistemden çıkmaması suçun tamamlanması için yeterlidir.
Bu yönüyle bilişim sistemine girme, kesintisiz bir suçtur. Sisteme girmek, fiziki olarak girmeyi değil, erişimi ifade etmektedir.
Suçun oluşabilmesi için bir bilişim sisteminin bütününe girmek zorunlu değildir. Bir kısmına girilmesi de suçun oluşabilmesi için yeterlidir. Bu noktada suçun oluşması şartında en önemli husus sisteme hukuka aykırı olarak girilmesidir.
Bir bilişim sisteminin kendi içinde veya bilişim sistemleri arasında gerçekleşen veri nakillerini, sisteme girmeksizin teknik araçlarla hukuka aykırı olarak izlemek ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır. Verilerin izlenmesi eylemi, bilişim sistemlerine herhangi bir müdahalede bulunmaksızın teknik araçlarla bilişim sistemleri arasındaki veri nakillerinin takip edilmesini ifade eder. Bütün elektronik veri transferleri, bu çerçevede korunması amaçlanan veri transferinin gizliliği kapsamında kalmaktadır. Yasa dışı araya girme eylemleri, temelde bilişim sistemlerine girilmeksizin işlenen eylemlerdendir.
Suçun Nitelikli Şekli
Suçun bedel karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi durumunda, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir.
Suçun Sonucu Nedeniyle Ağırlaşmış Şekli
Eylem nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse suçun sonucu nedeniyle ağırlaşmış şekli oluşur.
Suçun işlenmesi nedeniyle sistemin içerdiği verilerin yok olması veya değişmesi durumunda fail, suçun temel şekline göre daha ağır şekilde cezalandırılır. Ancak bu hükmün uygulanabilmesi için failin verileri yok etmek veya değiştirmek kastıyla hareket etmemesi gerekir.
Tipikliğin Manevi Unsuru
Suçun manevi unsuru kasttır. Suçun oluşması için failin herhangi bir amaç ya da saikle hareket etmesi aranmamıştır. Sisteme, hukuka aykırı olarak giren kişinin belirli verileri elde etmek amacıyla hareket etmiş bulunmasının önemi yoktur.
Yani kişinin verileri elde etmek amacı olsun veya olmasın sisteme hukuka aykırı olarak giriş yapıldığı zaman suç meydana gelir.
Hukuka Aykırılık Unsuru
Suçun oluşması için failin sisteme hukuka aykırı olarak girmesi gerekir. Burada hukuka özel aykırılık durumu söz konusudur. Dolayısıyla failin eyleminin hukuka aykırı olduğunun bilincinde olması gerekir.
Fail, bilişim sistemi üzerinde hakkı olan kimsenin rızasıyla veya hukuka uygun sayılan başka bir yolla sisteme girip sürenin bitmesi veya başka bir nedenle rıza kalkmasına karşın buradan çıkamaz ise söz konusu suç oluşmaz.
Görevin ifası amacıyla sisteme girilmesi suç oluşturmaz. Örneğin bir kolluk görevlisinin mahkeme kararına dayalı olarak sisteme girip yazışmaları tespit etmesinde olduğu gibi.
İlgilinin rızası da hukuka uygunluk nedenidir. Yani ilgili kişi, kendisiyle ilgili bilgilerin yer aldığı sisteme giriş yapılmasına rıza göstermişse suç oluşmaz.
Suçun Özel Görünüş Biçimleri
Sisteme hukuka aykırı olarak girip orada kalmaya devam etmekle suç tanımlanır. Suça teşebbüs mümkündür.
Fail, sisteme girmeyi denemesine karşın girememiş veya girdikten sonra hemen çıkmışsa teşebbüs hükümleri uygulanmaz.
Suça iştirak konusunda genel kurallar uygulanır.
İçtima bakımından da şu nokta önemlidir: bilişim sistemine girmek aynı zamanda özel yaşamın gizliliğini ihlal ediyorsa veya mağdurun haberleşmesi engelleniyorsa fikri içtima hükümlerinin uygulanması gerekir.
Muhakeme
Bilişim sistemine girme suçunun soruşturma ve kovuşturması resen yapılır, şikayet aranmaz.
