YILLIK İZİN ÜCRETİ NEDİR VE NASIL HESAPLANIR?

YILLIK İZİN ÜCRETİ NEDİR VE NASIL HESAPLANIR?

YILLIK İZİN ÜCRETİ NEDİR VE NASIL HESAPLANIR?

Yıllık izin konusu çoğu çalışanı yakından ilgilendiren bir konudur. Yıllık izin ücreti nasıl hesaplanır sorusu ise çalışma hayatına yeni atılan çalışanlar için merak konusudur. Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 10.06.2003 tarih ve 25134 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girmesi ile birlikte, 25391 sayılı Resmî Gazete’de 03.03.2004 tarihli olarak yayımlanmıştır. İş Kanunu’na tabi olan iş yerlerinde çalışan işçilere, işe giriş tarihlerinden o güne kadar geçen zamana göre tanınan yıllık ücretli izin hakları bu yönetmelik ile düzenlenmiştir.

Peki yıllık izin nedir?

Çalışanlara, iş sözleşmesi çerçevesinde işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olması halinde tanınan anayasal hak “yıllık izin” olarak tanımlanır.

Yıllık izin, işçinin dinlenme ihtiyacını gidermesi şeklinde karşımıza çıkar. Hatta Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 50. maddesinde, “Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile yıllık ücretli izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.” şeklinde hüküm mevcuttur.

Buraya kadar toparlayacak olur isek, yıllık izin çalışanları ilgilendirir. Yıllık izin kullanabilmenin şartı en az bir yıl çalışmış olmaktır. Yıllık izin neden verilir?

Anayasada belirtildiği gibi dinlenmek her çalışanın hakkıdır.

Yıllık izin kaç gündür?

Yıllık ücretli izin yönetmeliğine göre, işe başladığı günden itibaren deneme süreleri dahil en az 1 yıl çalışmış olan işçilere yıllık izin hakkı tanınır. İşçiler, yıllık ücretli izin hakkından vazgeçemez.

Peki yeraltında çalışan işçilerin izin süreleri nasıl uygulanır?

Yeraltında çalışan işçilerin izin süreleri 4 gün artırılarak uygulanır.

18 yaş ve daha küçük yaştaki işçiler ile 50 yaş ve daha büyük yaştaki işçiler için izin süresi 20 günden az olamaz. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. maddesine göre yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.

Yıllık izin ücreti nedir?

Yıllık izin ücreti, işçilerin yıllık izinlerini kullandıklarında alacakları tutardır. 

Peki burada önemli olan nedir?

İşçinin ayrılırken almış olduğu ücrettir. Daha doğrusu yıllık izin ücreti hesaplama işleminde çalışanların izne çıkmadan önceki son maaşları esas alınır. Ayrıca yıllık izin ücreti üzerinden SGK primi kesintisine ek olarak gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi de yapılır.

Yıllık İzin Ücreti Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Yıllık izin ücreti hesaplamada ilk olarak işçinin aldığı brüt ücret 30’a bölünerek gündelik ücreti bulunur. Ardından izin günleri ile çarpılır ve toplam yıllık izin ücreti hesaplanır. Sonrasında hesaplanan rakam üzerinden belirli kesintiler yapılarak işçilere ücret ödemeleri gerçekleştirilir. Ayrıca yıllık izin, hak edilen dönem için kullanılma esasına dayanır.

Yıllık izin ücretine dair zaman aşımı, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten başlar. Zaman aşımının 5 yıl süresi mevcuttur ve ödenmediği zamanlarda yasal faiz işletilir. Kullanmadığı yıllık izinlerinin ücretini işten ayrılırken alamayan çalışan, izin ücretine dair haklarını 5 yıl süre ile işverenden talep edebilir.

İzin Ücretinin Ödenmesinde İşverenin Yükümlülükleri Nelerdir?

İzin ücreti belirlenirken fazla çalışma karşılığında alınacak ücretler, sosyal yardımlar ve primler hesaba katılmaz.Ayrıca iş yerindeki devamlı işçilerin, normal mesai saatleri dışında yapmış oldukları işlerinde bu işler için aldıkları ücretler de hesaba katılmaz. 25391 sayılı Resmî Gazete’de 03.03.2004 tarihli olarak yayımlanmış Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’nin 21. maddesine göre;

• İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye izin dönemine ilişkin ücretini izin başlamadan önce peşin olarak veya avans şeklinde ödemek zorundadır.
• Yüzde usulü uygulanıyorsa eğer işveren yüzdelerden toplanan para dışında kalan izin ücretini öder.
• Yıllık ücretli izin süresi zamanına denk gelen hafta tatili, genel tatil ve ulusal bayram ücretleri ayrıca ödenir.
• Kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışan çalışanlara; izin dönemine rastlayan çalışması gereken sürelere dair ücretleri, yıllık izin ücreti olarak ödenir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 58. maddesine göre ise yıllık ücretli iznini kullanan çalışanın izin süresi zarfında ücret karşılığı başka bir işte faaliyet gösterdiği anlaşılır ise bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işverenler tarafından geri alınabilir.

YILLIK İZİN ÜCRETİ NEDİR VE NASIL HESAPLANIR? sorusu, Avukat Gizem Gül Uzun tarafından cevaplanmıştır.

yıllık iznin bitiminden sonra ücretli yıllık izin talebi

yıllık izinler kullanılmadığı takdirde iş sözleşmesinin feshi ile ücretli izne dönüşür mü?