TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TAKSİRLE TEHLİKEYE SOKMA SUÇU VE CEZASI
(TCK m.180/2)
1. GENEL BAKIŞ
Trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokma suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 180. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenmiştir. Bu suç tipi, bir kişinin dikkatsizlik, tedbirsizlik veya kurallara uymama gibi taksirli davranışıyla trafik güvenliğini tehlikeye atması durumunu cezalandırmayı amaçlar.
2. KANUNİ DÜZENLEME
TCK m.180 – Genel Güvenliğin Kasten veya Taksirle Tehlikeye Sokulması
(2) Taksirle, kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarının sevk ve idaresiyle ilgili genel güvenliği tehlikeye sokan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
3. SUÇUN UNSURLARI
a. Fail:
Bu suç herkes tarafından işlenebilir. Ancak genellikle araç sürücüleri fail konumundadır.
b. Fiil (Taksirli Hareket):
Failin trafik kurallarına uymaması, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması gerekmektedir. Örneğin:
Aşırı hız yapmak
Alkollü araç kullanmak
Kırmızı ışıkta geçmek
Trafiği tehlikeye sokacak manevralar yapmak
Ancak önemli olan somut bir tehlikenin doğmasıdır. Soyut ihlal yetmez; trafik güvenliği gerçekten tehlikeye girmiş olmalıdır.
c. Taksir (Kusurlu Davranış):
Suçun manevi unsuru taksirdir. Yani kast olmaksızın, özen ve dikkat yükümlülüğünün ihlali söz konusudur.
d. Netice (Tehlike):
Suç, tehlike suçu olup zararın gerçekleşmesi gerekmez. Ancak somut tehlike meydana gelmiş olmalıdır.
4. CEZASI
3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasıdır.
Hakim, şartları oluştuğunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) veya adli para cezasına çevrilme gibi kararlar da verebilir.
5. FARKLI DURUMLARLA İLİŞKİSİ
Eğer ölüm veya yaralama söz konusu ise, bu suç yerine Taksirle Öldürme (TCK m.85) veya Taksirle Yaralama (TCK m.89) hükümleri uygulanır.
Alkollü veya uyuşturucu etkisi altındayken araç kullanılması durumunda, 180. maddeye ek olarak Trafik Kanunu ve Kabahatler Kanunu hükümleri de devreye girer.
6. YARGITAY UYGULAMASI
Yargıtay, bu suçun oluşması için “gerçek, açık ve somut bir tehlikenin doğmuş olması” gerektiğini kabul etmektedir. Şu durumlar genellikle suç sayılmıştır:
Şehir içinde hız sınırının çok üzerinde araç kullanılması
Kavşakta ters yönde araç kullanılarak kazaya sebebiyet verme
Yoğun yaya geçidinde dikkatsiz sürüş nedeniyle yaya güvenliğini tehlikeye atma
7. SONUÇ
Trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokma suçu, bireysel hata gibi görünse de, kamu düzenini ilgilendiren ciddi bir suçtur. Sadece trafik ihlali değil, bu ihlalin toplumun genel güvenliğini tehdit eder nitelikte olması gerekir. Cezai yaptırımlara ek olarak, sürücü belgesine el konulması, sigorta sorumluluğu veya idari para cezaları da gündeme gelebilir.
………. SULH/ASLİYE CEZA MAHKEMESİ’NE
DOSYA NO: [Dosya numarası]
SANIK:
[Ad Soyad – T.C. Kimlik No]
[Adres]
[Varsa vekil bilgileri]
KONU:
TCK m.180/2 kapsamında tarafıma yöneltilen trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokma suçlaması hakkında savunmalarımızın sunulmasıdır.
AÇIKLAMALAR
Sayın Mahkemenizce yürütülen yargılama kapsamında tarafıma, [olay tarihi] tarihinde, [olay yeri] mevkiinde gerçekleştirdiğim trafik eylemi nedeniyle, trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokma suçu isnat edilmektedir.
Ancak tarafıma yöneltilen suçlamaları kabul etmemekteyim. Olay günü sevk ve idaresini sağladığım araç ile seyir halindeyken, herhangi bir kasıtlı ya da bilinçli ihlalim söz konusu olmamıştır. Aşağıda ayrıntılandırılan hususlar çerçevesinde suçun unsurlarının oluşmadığını düşünmekteyim:
Taksir unsuru yönünden:
Olayda herhangi bir bilinçli ihmal, hız sınırı ihlali, trafik ışığı veya levhalarına aykırı davranışım mevcut değildir. Her ne kadar iddia konusu eylem "dikkatsizlik ve özensizlikle tehlikeye neden olmak" şeklinde değerlendirilmişse de, bu değerlendirme somut delillere dayanmamaktadır. Tarafıma ait araç teknik olarak da güvenli ve trafiğe uygundur.
Tehlike unsurunun somut olmaması:
Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, TCK 180/2 maddesi anlamında suçun oluşabilmesi için, trafik güvenliği bakımından açık, yakın ve somut bir tehlikenin doğmuş olması gereklidir. Dosyada böyle bir tehlikenin varlığını ortaya koyan objektif bir delil bulunmamaktadır.
Zarar veya kazaya yol açılmamıştır:
Olay nedeniyle herhangi bir ölüm, yaralanma, mala zarar verme gibi neticeler doğmamıştır. Ayrıca, şikayetçi veya mağdur da bulunmamaktadır. Söz konusu fiilin idari bir ihlal düzeyinde kaldığı ve ceza hukuku yaptırımı gerektirecek ağırlıkta olmadığı kanaatindeyim.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME
TCK m.180/2 kapsamında cezalandırılabilmem için, taksirli bir hareketle somut tehlikeye neden olduğumun kesin ve açık biçimde ispatı gerekir. Ancak dosya kapsamı itibarıyla isnat edilen eylemle ilgili bu unsurlar oluşmamış; şüpheden uzak, yeterli ve inandırıcı delil bulunmamaktadır.
TALEP SONUCU
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
Tarafıma yöneltilen trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokma suçlaması yönünden beraatime karar verilmesini,
Mahkemeniz aksi kanaatte ise, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına (HAGB) karar verilmesini,
Yargılama giderlerinin tarafıma yükletilmemesini
saygıyla arz ve talep ederim.
[Tarih]
Sanık / Vekili
[Ad Soyad – İmza]
Ek Belgeler (Varsa):
Olay yeri krokisi
Araç teknik muayene belgesi
Kamera görüntüsü/tanık beyanı
Alkol raporu (temiz ise)