SUÇ UYDURMA SUÇU VE CEZASI
Suç uydurma, bir kişinin kendisi ya da başkası hakkında gerçekte olmayan bir suç işlediğini iddia etmesi anlamına gelir. Türk Ceza Kanunu'na (TCK) göre suç uydurma, 267. maddede düzenlenmiştir. Bu suç, hem kamu güvenini zedeleyebilir hem de masum kişilerin zarar görmesine neden olabilir.
Suç Uydurma Suçunun Tanımı ve Şartları:
Kişi, kendisi ya da başkası hakkında suç işlediği yönünde yalan beyanlarda bulunur.
Bu suç, yalnızca somut ve gerçek olmayan bir suç isnadında bulunmayı kapsar.
İsnad edilen suçun, gerçek bir suç olup olmaması önemli değildir; önemli olan kişinin beyanının yalan olmasıdır.
Ceza: Türk Ceza Kanunu'nun 267. maddesine göre, suç uydurma suçunun cezası hapis cezasıdır. Suçun cezası şu şekilde belirlenmiştir:
Suç uydurma suçu işleyen kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Ayrıca, suç uydurma neticesinde zarar gören kişi (örneğin iftiraya uğrayan kişi) bu durumdan dolayı tazminat davası da açabilir.
Özetle, suç uydurma, hem suç işleyen kişi hem de mağdur açısından ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir.
Genel Olarak;
Bir kimsenin işlenmediğini bildiği bir suçu, yetkili makamlara işlenmiş gibi ihbar etmesi ya da işlenmeyen bir suçun kanıt veya emarelerini soruşturma yapılmasını sağlayacak biçimde uydurmasıdır. Bu suça, suç tasnii de denilmektedir.
Bu suçun hukuksal konusu, adalet mekanizmasının düzenli işleyişidir. Böyle adli makamları gereksiz olarak işgal etmek veya yanlış yollara yönlendirerek gereksiz yere uğraştırmak cezalandırılmış olmaktadır.
Suçun Unsurları
Tipikliğin Maddi Unsurları
Fail ve Mağdur
Suç uydurma suçu, genel bir suçtur. Herkes, bu suçun faili olabilir. Failin kimliğinin bilinmemesi suçun oluşmasını engellemez.
Eylem
Suç uydurma suçu, seçimlik hareketli suçtur. Bu suçun hareket ögesini, bir kimsenin işlenmediğini bildiği bir suçu yetkili makamlara işlenmiş gibi ihbar etmesi ya da işlenmeyen bir suçun kanıt ve emarelerini soruşturma yapılmasını sağlayacak biçimde uydurması oluşturmaktadır.
Örneğin bir kimse, trafikte bir kişiye çarpıp kaçıyor. Ancak kardeşi, çarpan kişi kamu görevlisi olduğu için suçu üstleniyor.
İşlenmeyen bir suçun kanıt ve emarelerini soruşturma yapılmasını sağlayacak biçimde uydurmaya maddi suç uydurma da denilmektedir.
İhbardan anlaşılması gereken teknik anlamda ihbar değildir. Adliyeyi veya yetkili makamları harekete geçirmek niyetiyle yapılan her türlü beyan, ihbar sayılır.
İhbar, yetkili makamlara yapılmış olmalıdır. Suçun işlenebileceğini söylemek yeterli değildir; işlendiğini söylemek gerekir. Olasılık değil, kesinlik aranır.
Halk arasındaki dedikodular da ihbar değildir. Basın yoluyla bir suçun işlendiği izlenimi edinen Cumhuriyet savcısı, işlenmeyen bir suç hakkında soruşturmaya başlarsa suç uydurma suçu oluşmaz. Zira yetkili makamlara yapılmış ihbar yoktur.
SUÇ UYDURMA SUÇU İLE İFTİRA SUÇUNUN FARKLARI
İftirada isnat, belli bir kişiye yöneliktir. Oysa suç uydurma suçunda isnat, belli bir kişiye yönelik değildir. Suç uydurmada yetkili mercilere bildirilen suçun gerçekleşmemiş olması gerekir. Oysa iftira suçunda masum kişiye isnat edilen eylemin gerçekleşmiş ya da gerçekleşmemiş bir suça ilişkin olması önemli değildir.
SUÇ UYDURMA SUÇU İLE SUÇ ÜSTLENME SUÇUNUN FARKLARI
Suç uydurma suçunda, kişi işlenmemiş olan bir suçu işlenmiş gibi yetkili makamlara bildirmektedir. Oysa suç üstlenmede kişi gerçekte hiç işlenmemiş veya başkası tarafından işlenmiş olan bir suçu kendisinin işlediğinden söz ederek yetkili makamlara bildirmektedir.
Yani suç uydurmada fail olarak hiçbir kişinin adı bildirilmediği halde suç üstlenmede fail olarak kişi, kendi adını bildirmektedir.
Suç uydurmadan söz edebilmek için gerekli olan koşullar;
1.Uydurulan suç gerçek bir suç olmalıdır.
2.İhbar edilen veya kanıt ya da belirtileri uydurulan suç gerçekleşmemiş olmalıdır.
3.Eylem belli bir kişinin üzerine atılmamış olmalıdır.
4.Suç uydurmanın soruşturma yapılmasını sağlayacak nitelikte olması gerekir.
5.İhbar yetkili makamlara yapılmalıdır.
Tipikliğin Manevi Unsuru
Suç uydurma suçu, kasten işlenebilen bir suçtur. Suçun oluşabilmesi için failin saiki veya amacı önem taşımaz. Kastın varlığı için eylemin, yani ihbarın ve kanıt ya da belirtinin iradi olmasından başka, ihbar edilen veya kanıt ya da belirtileri uydurulan suçun işlenmediğinin bilinmesi gerekir.
Fail, suçun işlenmediğini kesin olarak bilmiyor, şüpheye dayanarak ihbar veya şikayette bulunuyorsa suç oluşmaz.
Hukuka Aykırılık Unsuru
Suç oluşturduğundan kuşkulanılan somut bir eylemin yetkili makamlara bildirilmesi, hukuka uygundur. Zira burada hakkın kullanılması hukuka uygunluk nedeni söz konusudur.
Suçun Özel Görünüş Biçimleri
Teşebbüs: Suç uydurma suçunda icra hareketleri kısımlara bölünebiliyorsa teşebbüs mümkündür. Suç uydurma suçunun tamamlanma anı, suçun niteliğine göre değişmektedir.
İştirak: İştirak konusunda genel kurallar uygulanır.
İçtima: Fail başka bir suçu işlemek veya gizlemek için suç uydurmada bulunursa unsur veya ağırlaştırıcı neden ilişkisi saptanamıyorsa gerçek içtima hükümleri uygulanır.
Muhakeme
Suç uydurma suçunun soruşturma ve kovuşturması resen yapılır, şikayet aranmaz.
