Konkordato Nedir Ve Konkordato Şartları Nelerdir
Konkordato Nedir?
Konkordato, borçlarını ödemekte zorlanan bir borçluya, belirli bir süre zarfında ödeme kolaylıkları sağlayarak, borçlarını ödeyebilmesi için hukuki bir çözüm sunan bir ödeme düzenlemesidir. Türk hukukunda, borçluya yönelik düzenlenen bu mekanizma, iflasın önlenmesi amacıyla bir nevi borçların yeniden yapılandırılması anlamına gelir. Konkordato, hem bireysel borçlular hem de ticari işletmeler için başvurulabilir bir çözüm önerisi sunar.
Bu makalede, konkordatonun ne olduğu, hangi koşullarda başvurulabileceği, konkordato sürecinin nasıl işlediği ve Türkiye’deki konkordato uygulamaları ele alınacaktır.
1. Konkordatonun Tanımı
Konkordato, borçlunun mevcut borçlarını ödemede yaşadığı zorlukları aşabilmesi için bir ödeme planı oluşturulmasına yardımcı olan bir hukuki düzenlemedir. Konkordato uygulaması, borçlu ile alacaklılar arasında yapılan bir anlaşma sonucu, borçlunun alacaklılarıyla belirli bir süre için yeni ödeme şartları üzerinde mutabık kalmasını sağlar. Bu süre zarfında borçlu, borçlarının tamamını ya da bir kısmını ödeme yükümlülüğünden kurtulmuş olur.
Konkordato, iflas etme durumuna gelmiş bir borçlunun, borçlarını ödemesi için zaman kazanmasını sağlar ve borçlunun iflasını önlemeye yönelik bir çözüm sunar. Bununla birlikte, konkordato süreci, alacaklılar açısından da bazı düzenlemeleri ve hakları içerir. Alacaklılar, bu süreçte kendi çıkarlarını koruyarak, borçluya ödeme kolaylıkları sağlamak adına belirli koşulları kabul edebilirler.
2. Konkordato Süreci
Konkordato başvurusu, borçlu tarafından mahkemeye yapılır ve bu başvuruyu takiben belirli bir dizi işlem yapılır. Konkordato süreci şu aşamalardan oluşur:
Başvuru ve Başlangıç:
Borçlu, ödeme güçlüğü çektiğini belirterek mahkemeye başvurur. Başvuru sırasında, borçlu, borçlarını ödemekte zorlandığını ve bu borçları ödeyebilmesi için bir süreye ihtiyaç duyduğunu beyan eder. Mahkeme, başvuru üzerine gerekli değerlendirmeleri yaparak konkordato talebini kabul edebilir.
Geçici Konkordato İlanı:
Mahkeme, borçluya geçici bir konkordato süresi tanıyabilir. Bu süre zarfında, borçluya borçlarını ödeyebilmesi için zaman tanınır ve alacaklılar ile bir müzakere süreci başlar. Geçici konkordato dönemi genellikle 1-3 ay arasında değişir.
Alacaklılarla Müzakere:
Borçlu ve alacaklılar arasında yapılan müzakereler sonucunda, ödeme planı oluşturulur. Bu ödeme planı, borçluya ne kadar süre verileceğini, hangi borçların nasıl ödeneceğini ve ne kadarlık bir indirim yapılabileceğini belirler. Alacaklıların onayı, bu sürecin en önemli parçasıdır.
Kesin Konkordatonun Onayı:
Eğer borçlu ve alacaklılar arasında yapılan anlaşma mahkemeye sunulursa ve mahkeme bu anlaşmayı onaylarsa, kesin konkordato ilan edilir. Bu noktadan sonra borçlu, belirli bir süre boyunca borçlarını ödeme yükümlülüğüne sahiptir. Konkordato süreci, borçluya alacaklılarına karşı ödeme yapabilmesi için bir şans tanır.
Konkordatonun İflasla Sonlanması Durumu:
Eğer borçlu, konkordato sürecinde belirlenen ödeme planına uygun şekilde ödeme yapmazsa ve sürecin sonunda borçlarını ödeyemezse, mahkeme borçlu hakkında iflas kararı verebilir. Bu durumda, borçlu iflas ederek malvarlığını alacaklılar arasında paylaştırılır.
3. Konkordato Başvurusu İçin Koşullar
Konkordato başvurusu yapmak için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartlar, hem borçluya hem de alacaklılara belirli haklar sunarken, aynı zamanda süreçlerin düzenli bir şekilde işlemesi adına önemli kriterlerdir.
Ödeme Güçlüğü: Borçlunun ödeme güçlüğü çekiyor olması, konkordato başvurusunun temel şartıdır. Borçlu, mevcut borçlarını ödeyemeyecek durumda olmalıdır. Ancak, borçlunun tamamen iflas etmiş olması gerekmez; ödeme yapılabilecek ancak ciddi zorluklar yaşanan bir durum yeterlidir.
Borçlu ile Alacaklılar Arasında Müzakere İhtiyacı: Borçlu, alacaklılarıyla anlaşmaya vararak borçlarının yeniden yapılandırılmasına yönelik bir çözüm arayışına girmelidir.
Konkordato Talebi: Borçlunun konkordato talebini mahkemeye sunması gerekmektedir. Bu başvuru, borçlu tarafından yapılır ve mahkeme kararına göre süreç başlatılır.
4. Konkordato Türleri
Türk Hukuku'na göre konkordatonun iki ana türü bulunmaktadır:
Türk Hukuku'na göre konkordatonun iki ana türü bulunmaktadır:
Mutabakat Konkordatosu: Borçlu ve alacaklılar, borcun ödenmesiyle ilgili olarak bir anlaşmaya varırlar. Bu anlaşmada, borçların ödenmesi için çeşitli indirimler, vadeler ve şartlar oluşturulur. Alacaklılar, borçlunun ödeme planına uygun şekilde ödeme alırlar.
İflas Konkordatosu: Eğer borçlu, alacaklılarla anlaşmaya varamıyorsa ve iflas etme durumuna gelmişse, iflas konkordatosu devreye girer. Bu durumda, borçlu alacaklılar arasındaki borçlarını belirli bir oranda ödemek üzere bir ödeme planı sunar. İflas konkordatosu, borçlunun iflasını engelleyebilmesi için bir son şans olarak değerlendirilir.
5. Konkordato ve İflas Arasındaki Farklar
Konkordato ve iflas, her ne kadar her ikisi de borçların ödenmesiyle ilgili yasal işlemler olsa da, aralarında belirgin farklar bulunmaktadır. İşte bu farklar:
İflas: İflas, borçlunun malvarlığının iflas masasına devredilmesi ve borçlarının tamamen kapatılmak üzere alacaklılar arasında paylaştırılması sürecidir. İflas, daha kalıcı ve zor bir durumdur, çünkü borçlu tüm malvarlığını kaybeder.
Konkordato: Konkordato, borçlunun iflas etmeden önce alacaklılarla yapılan bir anlaşma ile borçların yeniden yapılandırılmasıdır. Bu süreçte, borçlunun belirli bir süre boyunca ödeme yapabilmesi için kolaylıklar sağlanır. Konkordato, borçlunun tekrar mali olarak toparlanmasına olanak tanır.
6. Türkiye’de Konkordato Uygulamaları
Türkiye’de konkordato uygulaması, 2018 yılında yapılan yasal düzenlemelerle önemli bir değişikliğe uğramıştır. Türk Ticaret Kanunu'nda yapılan değişiklikle, konkordato başvurusunun şartları daha da netleştirilmiş ve sürecin daha şeffaf hale getirilmesi sağlanmıştır. Bu düzenleme, borçluya ek süre tanıyan bir mekanizma sunarak, iflasın önlenmesini amaçlamaktadır.
Ancak, konkordato başvurusu genellikle bir son çare olarak görülmeli ve yalnızca borçlu açısından faydalı olacak şekilde kullanılmalıdır. Aksi takdirde, borçlu ve alacaklılar arasında uzun süren bir belirsizlik ortaya çıkabilir.
7. Sonuç
Konkordato, ödeme güçlüğü çeken borçlular için önemli bir hukuki çözümdür. Bu mekanizma sayesinde, borçlu iflas etmeden önce alacaklılarıyla anlaşarak borçlarını belirli bir süre içinde ödeyebilir. Hem borçlu hem de alacaklılar için avantajlar sağlayan konkordato, borçların yeniden yapılandırılmasına yardımcı olurken, alacaklıların da haklarını korumasına imkan tanır. Ancak, bu süreç hem hukuki bilgi hem de titizlik gerektiren bir süreçtir ve doğru şekilde yönetilmesi büyük önem taşır.
