Duruşma Gününün UYAP’tan veya Kalemden Öğrenilmesine Karar Verilemeyeceği
Özet: Mazereti kabul edilen taraf vekilinin duruşma gününü UYAP’tan veya kalemden öğrenmesine karar verilemez. Tensip edilecek duruşma gününün davetiye ile bildirilmesi gerekir.
Dava:
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın davanın açılmamış sayılmasına yönelik verilen hüküm süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
Dava, eser sözleşmesine dayalı ödemenin iadesi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Karar:
Mahkemece Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 150. maddesi gereği davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Hüküm, davacı avukatı tarafından temyiz edilmiştir. Dava dosyası incelendiğinde bozma ilamı sonrası 10/10/2019 tarihli 1. celsede davacının mazeretinin kabulüne, duruşma gününün kalemden öğrenilmesine, 28.11.2019 tarihli 2. celsede, davacının gelmediği, herhangi bir mazeret bildirmediği ve vekil de göndermemiş olduğu belirtilip davacı tarafça takip edilmeyen dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiş, bu kararında usule uygun şekilde tebliğine ilişkin dosyada tebliğ mazbatası bulunmamaktadır.
Mahkemece 10.03.2020 tarihinde üç aylık yasal süre dolmasına rağmen, davacı tarafça süresinde yenilenmediğinden, davanın HMK’nın 150. maddesi gereğince açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Tarafların Duruşmaya Gelmemesi, Sonuçları ve Davanın Açılmamış Sayılması” başlığını taşıyan 150. maddesinin 1. fıkrasında “Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir.” hükmüne, ikinci fıkrasında, “Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez.” hükmüne, 4. fıkrada “Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır.” hükmüne ve 5. fıkrada da “İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda ifade edilen usul hükümlerinden anlaşılacağı üzere, tarafların duruşmalarda hazır olmaları halinde bir sonraki duruşma günü ve saati taraflara tefhim edilmek suretiyle bildirilir. Taraflardan biri veya vekili mazereti nedeniyle belirtilen gün ve saatte duruşmaya gelmemiş, mazeret dilekçesi göndermiş, mahkemece de bildirilen mazeret kabul edilmiş ise, mazeret bildiren tarafa tensip edilecek duruşma gününün davetiye ile bildirilmesi gerekir. Gelmeyen tarafın mahkeme gününü kalemden ya da UYAP’tan öğrenmesi şeklinde karar verilemez. Zira duruşma gününün gelmeyen tarafa davetiye ile bildirilmesinde yasal zorunluluk bulunmaktadır. Yasada bulunmayan bir kurala dayanılarak duruşma gününün kalemden öğrenilmesi veya UYAP sistemi üzerinden öğrenmesi taraflardan istenemez. Belirtilen açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde, davanın işlemden kaldırılması kararından önce davacının duruşma gününü kalemden öğrenmesine dair karar verilmesi hususu, usulüne uygun bir tebliğ mahiyetinde olmadığı için işlemden kaldırma kararı isabetsiz bulunmuş, mahkemece 10.03.2020 tarihinde üç aylık yasal süre dolmasına rağmen, davacı tarafça süresinde yenilenmediğinden, davanın HMK’nın 150. maddesi gereğince açılmamış sayılmasına karar verilmesi, bu anlamda yerinde görülmemiştir. Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, yanılgılı değerlendirmeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Yukarıda açıklanan nedenler ile davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 09.03.2021 gününde oybirliği ile karar verildi.