YARGILAMA AŞAMASINDA DAYANILIP SUNULMAYAN DELİLLER, TEMYİZ VEYA KARAR DÜZELTME AŞAMASINDA SUNULAMAZ, SUNULSA BİLE DİKKATE ALINMAZ.
Hukuk Genel Kurulu 2020/567 E. , 2020/1004 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki “mülkiyetin tespiti” davasından dolayı, bozma kararı üzerine direnme yoluyla İstanbul 2. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 25.04.2019 tarihli ve 2018/401 E, 2019/91 K. sayılı kararın bozulmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulundan çıkan 04.03.2020 tarihli ve 2019/14-672 E, 2020/244 K. sayılı kararın, karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalılar ... ve ... vekili ile davalı ... vekili tarafından ayrı ayrı verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla Hukuk Genel Kurulunca dilekçeler, düzeltilmesi istenen karar ve dosyadaki ilgili bütün belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Davalılar ... ve ... vekili karar düzeltme dilekçesinde; “…İstanbul 9. Asliye Ceza Mahkemesinin EK’de sunacağımız gerekçeli karar ve dosya kapsamındaki tarafların ifadeleri yeni elde edilmiş olması sebebi ile ilk defa Sayın YHGK’na sunmaktayız. Bu dava dosyasının bu safhada sunulması müvekkillerin kusurundan kaynaklanmamakla birlikte yeni elde edilmeleri sebebi ile işbu Karar Düzeltme safhasında sunulmaktadır…” şeklinde beyan ile miras taksiminin yapıldığı iddiasıyla karar düzeltme dilekçesi ekinde İstanbul 9. Asliye Ceza Mahkemesinin 1975/139 E, 1975/686 K. sayılı beraat kararı ve İstanbul Cumhuriyet Savcılığının 1975/2767 nolu iddianamesi, anne ...’un 26.10.1974 tarihli ifadesi, küçük kardeş (davacı) ...’un 26.10.1974 tarihli ifadesi, ağabey (davalıların murisi) ...’un 30.01.1975 tarihli ifade tutanağı fotokopilerini sunmuştur.
Davacı ... vekili 24.09.2020 tarihli karar düzeltmeye cevap dilekçesinde; davalı tarafın yargılamanın bu aşamasına kadar sunmadığı birtakım belgeleri karar düzeltme aşamasında sunmasının açıkça savunmanın genişletilmesi yasağının ihlali olduğunu ve anılan belgelerin, uyuşmazlığın çözümüne etkili olmayıp, sunulmasına muvafakatlerinin olmadığını beyan etmiştir.
Hâl böyle olunca, Hukuk Genel Kurulunun bozma kararında yer alan açıklamalara göre ve ayrıca taraflarca hazırlama ilkesinin geçerli olduğu eldeki davada, kural olarak yargılama aşamasında dayanılıp sunulmayan delillerin temyiz veya karar düzeltme aşamasında sunulamayacağı, sunulmuş olsalar bile bu aşamalardaki incelemeler sırasında dikkate alınamayacağına yönelik Yargıtayın kararlılık kazanmış uygulaması gözönüne alındığında; davalılar ... ve ... vekilinin 6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen geçici madde 3 atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440. maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirine uygun olmayan karar düzeltme isteminin ilave gerekçeler ile REDDİNE, yine 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440. maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirine uygun olmayan davalı ... vekilinin karar düzeltme isteminin REDDİNE,
Aynı Kanunun 442/3. ve 4421 sayılı Kanunun 4/b-1 maddeleri gereğince takdiren 450TL para cezasının karar düzeltme isteyenlerden ayrı ayrı alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
Gerekli karar düzeltme harcı peşin alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına, 08.12.2020 tarihinde oy çokluğu ile kesin olarak karar verildi.
YARGILAMA AŞAMASINDA SUNULMAYAN DELİL HÜKME ESAS ALINIR MI
AVUKAT GİZEM GÜL UZUN'UN KARARA İLİŞKİN YORUMU;
Evet, doğru. Yargılama aşamasında dayanılıp sunulmayan deliller, temyiz veya karar düzeltme aşamasında sunulamaz ve sunulsa bile dikkate alınmaz. Bu ilke, Türk Hukukunda, özellikle ceza ve hukuk yargılaması açısından önemli bir kuraldır. Bu kural, yargılamanın hızlı, düzenli ve adil bir şekilde sonuçlanabilmesi amacıyla benimsenmiştir.
Temyiz ve Karar Düzeltme Aşamalarındaki Delil Sunumu:
Yargılama aşamasında sunulmayan deliller, mahkemede karara etki edebilecek önemli veriler olabilir. Ancak, temyiz veya karar düzeltme aşamalarında bu delillerin yeniden sunulması veya değerlendirilmesi mümkün değildir. Bu durum, yargılamanın ilk derece mahkemesinde sonuçlanması gerektiğini ve temyiz ya da karar düzeltme aşamasının önceki yargılamanın denetlenmesi aşamaları olduğunu ifade eder.
Temyiz:
Temyiz, mahkemenin verdiği kararın hukuka uygunluğunu denetlemek amacıyla yapılan bir başvurudur. Temyiz aşamasında, yargılama sırasında sunulmayan yeni delillerin sunulması yasaktır. Temyiz aşamasında yalnızca, ilk derece mahkemesinde ortaya çıkan hukuki hata ve eksiklikler değerlendirilir. Dolayısıyla, yeni delil sunulması, temyiz mahkemesi tarafından dikkate alınmaz.
Karar Düzeltme:
Karar düzeltme de benzer şekilde, mahkemenin verdiği kararın hukuki hatalar nedeniyle yeniden incelenmesini sağlamak amacıyla yapılan bir başvurudur. Karar düzeltme aşamasında da, yargılama aşamasında sunulmayan deliller değerlendirilmez. Yalnızca, yargılama esnasındaki hukuki yanlışlıklar ve usul hataları göz önünde bulundurulur.
Yargılamada Delil Sunma Yükümlülüğü:
Türk hukuk sistemine göre, taraflar yargılama sırasında sunmadıkları delilleri, temyiz veya karar düzeltme aşamasında sunamamaktadır. Bu, yargılama sürecinin doğru bir şekilde ilerlemesi ve dava taraflarının doğru zamanda delil sunma sorumluluğuna sahip olmalarını sağlamak için önemlidir. Bu ilke, delil ikamesi ve yargılamada dürüstlük adına büyük önem taşır.
Sonuç:
Yargılama aşamasında sunulmayan deliller, temyiz veya karar düzeltme aşamasında sunulamaz. Bu deliller, dikkate alınmaz ve yargılamada yerinde değerlendirilemez. Bu ilke, davanın adil bir şekilde sonuçlanmasını sağlamaya yönelik bir düzenlemedir.
