VASİYETNAME İLE MİRAS SÖZLEŞMESİNİN FARKLARI
Vasiyetname ile miras sözleşmesi, her ikisi de ölüme bağlı tasarruf yollarıdır; yani kişi ölümünden sonra malvarlığının kimlere ve nasıl geçeceğini bu yollarla belirler. Ancak bu iki tasarruf türü arasında hukuki nitelik, şekil, iptal, taraflar ve bağlayıcılık açısından önemli farklar vardır.
Aşağıda vasiyetname ile miras sözleşmesi arasındaki temel farklar tablo halinde ve açıklamalı biçimde sunulmuştur:
✅ Vasiyetname ve Miras Sözleşmesinin Karşılaştırılması
Kriter Vasiyetname Miras Sözleşmesi
Hukuki Nitelik Tek taraflı ölüme bağlı tasarruftur. İki taraflı (sözleşmesel) ölüme bağlı tasarruftur.
Taraf Sayısı Sadece miras bırakan tarafından yapılır. Miras bırakan ve sözleşme karşı tarafı (mirasçı adayı) arasında yapılır.
Şekil Şartı Resmî, el yazılı veya sözlü şekilde yapılabilir. Mutlaka noter huzurunda resmî şekilde yapılmalıdır.
Bağlayıcılık Miras bırakan tarafından tek taraflı olarak her zaman değiştirilebilir veya iptal edilebilir. Karşılıklı rıza olmadan tek taraflı iptal edilemez (istisnai haller hariç).
İrade Serbestisi Yüksek – miras bırakan iradesiyle serbestçe tasarruf yapar. Daha sınırlı – sözleşmenin bağlayıcılığı nedeniyle sınırlanabilir.
Amaç Genellikle mirasçı atama, belirli mal bırakma veya yüklem koyma amaçlıdır. Genelde karşılıklı edim içerir (örneğin bakım karşılığı mirasçılık).
Değiştirilebilirlik Her zaman değiştirilebilir (tek taraflı işlem olduğu için). Değiştirilmesi her iki tarafın rızasını gerektirir.
İptal Edilme Şartı Miras bırakanın iradesi yeterlidir. Ancak bazı özel durumlarda tek taraflı iptal mümkün olur (örn. sözleşmeye aykırı davranış).
Geçerlilik Şartları En az 15 yaşında olmak ve ayırt etme gücüne sahip olmak yeterlidir. Tam ehliyet gerekir (ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak).
Özetle:
Vasiyetname: Daha esnek, tek taraflı ve değiştirilebilir bir irade beyanıdır. Kişi istediği zaman tek başına düzenleyebilir veya geri alabilir.
Miras sözleşmesi: Hukuken daha bağlayıcıdır. İki taraf arasında yapılan sözleşme olduğu için iptali veya değişikliği, ancak iki tarafın onayıyla mümkündür.
