Vasinin Vesayet Altında Bulunan Kişinin Mallarına Yönelik Gerçekleştirdiği Eylemler Zimmet Suçunu Oluşturur mu?

Vasinin Vesayet Altında Bulunan Kişinin Mallarına Yönelik Gerçekleştirdiği Eylemler Zimmet Suçunu Oluşturur mu?

Özet: Vasinin vesayet altında bulunan kişinin mallarına yönelik gerçekleştirdiği eylemler zimmet suçu kapsamında değerlendirilmelidir.

MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi

SUÇ : Hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma

HÜKÜM : Beraat

Mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:

Sanığın, eşi olan mağdurun kısıtlılığından dolayı … 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 22/10/2010 tarihli ve 2010/1256 Esas, 3537 sayılı Kararıyla vasiliğe atandığı ve vasilik görevi devam etmekte iken mağdurun mülkiyetinde bulunan…Parseldeki taşınmazı kısıtlılık kararına rağmen … Tapu Müdürlüğünün 08/12/2011 tarihli ve 11045 sayılı resmi senedi ile Şaban Karkur’a sattığı, ardından … Tapu Müdürlüğünün 28/02/2012 tarihli ve 2338 sayılı resmi senediyle de bu taşınmazın kendisine devrini sağlayarak mahkeme kararıyla atandığı vasilik görevine aykırı şekilde mağdurun mallarını idare etme yetkisini kötüye kullandığı iddiasıyla kamu davası açılmış ise de; eylemin sübutu halinde zimmet suçunu oluşturabileceği, bu suçtan dolayı yargılama yapma, delilleri değerlendirme ve suç vasfını belirleme görevinin üst dereceli Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğu gözetilerek 5235 sayılı Yasanın 12 ve 5271 sayılı CMK’nın 4/1. maddeleri gereğince görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gözetilmeden, yargılamaya devamla yazılı şekilde hüküm kurulması,

Kanuna aykırı, katılan vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükmün 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK’nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA 30/06/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi. 

 Vasinin Vesayet Altında Bulunan Kişinin Mallarına Yönelik Gerçekleştirdiği Eylemler Zimmet Suçunu Oluşturur mu? hakkındaki karar, Avukat Gizem Gül Uzun tarafından sunulmuştur.

AVUKAT GİZEM GÜL UZUN'UN KARARA İLİŞKİN YORUMU;

Evet, vasi, vesayet altında bulunan kişinin (örneğin yaşlının veya kısıtlı bireyin) mallarına kendi yararına olacak şekilde ve hukuka aykırı olarak tasarrufta bulunursa, bu durum Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında zimmet suçunu oluşturabilir. Ancak bazı koşulların oluşması gerekir.

🔍 Hukuki Dayanak ve Değerlendirme

1. TCK Madde 247 – Zimmet

Bu madde kamu görevlileri içindir. Ancak vasi doğrudan kamu görevlisi olmadığından, doğrudan TCK 247 uygulanmaz.

2. TCK Madde 155 – Güveni Kötüye Kullanma Suçu

Vasi, vesayet altındaki kişinin malvarlığı üzerinde hukuki bir yetkiyle (kanuni temsil yetkisiyle) tasarrufta bulunur. Bu nedenle, uygunsuz tasarrufları halinde “güveni kötüye kullanma suçu” (TCK 155) söz konusu olabilir.

TCK 155/2: "Kişinin malvarlığı üzerinde, kendisine tevdi edilmiş olan veya korumakla yükümlü bulunduğu bir malı, kendisininmiş gibi tasarruf etmesi" ağırlaştırılmış güveni kötüye kullanma suçudur.

3. TCK 257 – Görevi Kötüye Kullanma

Eğer vasi aynı zamanda kamu görevlisi sıfatını taşıyorsa (örneğin bir memur vasi atanmışsa), görevi kötüye kullanma suçu da gündeme gelebilir.

⚖️ Yargıtay Kararları (Emsal)

Yargıtay’ın çeşitli kararlarında şu esaslar vurgulanmıştır:

Yargıtay 15. CD, 2018/3978 E., 2019/3457 K.:

Vasi olan kişinin, vesayet altındaki şahsın banka hesabındaki parayı kendisine aktarması, güveni kötüye kullanma suçunu oluşturur.

Yargıtay 11. CD, 2014/9971 E., 2015/1931 K.:

Kısıtlıya ait taşınmazın, vasisi tarafından değersiz şekilde üçüncü kişiye satılması ve bedelin açıklanamaması, güveni kötüye kullanma suçu kapsamındadır.

📌 Sonuç:

Vasi, vesayet altındaki kişinin malına hukuka aykırı şekilde ve kişisel çıkarı için tasarrufta bulunursa, bu durum TCK 155 uyarınca güveni kötüye kullanma suçu teşkil eder.

Şayet kamu görevlisi sıfatı varsa, zimmet veya görevi kötüye kullanma suçu da değerlendirilebilir.

Evet, vesayet altındaki bir kişinin mallarına yönelik olarak vasinin gerçekleştirdiği eylemler, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 155. maddesinde düzenlenen güveni kötüye kullanma suçu kapsamında değerlendirilebilir. Bu tür durumlarda, vesayet altındaki kişinin malvarlığı üzerinde tasarrufta bulunan vasi, eğer bu tasarrufları hukuka aykırı şekilde ve kendi çıkarı için gerçekleştirirse, güveni kötüye kullanma suçunu işlemiş olur.

🧾 Emsal Yargıtay Kararı

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 14.06.2016 tarihli ve 2016/5189 Esas, 2016/10117 Karar sayılı ilamında, sanığın güveni kötüye kullanma suçundan mahkumiyetine karar vermiştir. Olayda, katılanın otomobilini park amacıyla sanığın işlettiği otoparka bırakması ve sanığın aracı izinsiz alarak kullanması sonucunda kaza meydana gelmesi üzerine, sanığın eyleminin TCK'nın 155/2. maddesinde düzenlenen hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma suçunu oluşturduğu değerlendirilmiştir. Mahkeme, sanığın eyleminin suç vasfında yanılgıya düşülerek yazılı şekilde TCK'nın 155/1. maddesine göre uygulama yapılması suretiyle eksik ceza tayini yaptığı gerekçesiyle bozma kararı vermiştir. 

⚖️ Sonuç

Vesayet altındaki bir kişinin mallarına yönelik olarak vasinin gerçekleştirdiği hukuka aykırı tasarruflar, güveni kötüye kullanma suçunu oluşturabilir. Bu tür durumlarda, mağdurun zararını tazmin etmek ve suçluyu cezalandırmak amacıyla yasal yollara başvurulması önemlidir.

Eğer bu konuda daha fazla bilgi veya hukuki destek isterseniz, bir ceza avukatıyla görüşmeniz tavsiye edilir.