SUÇTAN KAYNAKLANAN MALVARLIĞI DEĞERLERİNİ AKLAMA SUÇU
SUÇTAN KAYNAKLANAN MALVARLIĞI DEĞERLERİNİ AKLAMA SUÇU
Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanmasının üç aşamadan geçtiği söylenebilir.
Yerleştirme aşaması: Suçtan elde edilen gelir nakit formundan kurtarılarak finansal sisteme sokulmaktadır. Bu aşamanın aklayıcı için en zor aşama olduğu söylenmektedir. Zira eğer suç geliri nakit ise nakit hareketliliğinin belirlenmesi kolaydır. Yerleştirme aşamasında kullanılan yöntemlere nakit paranın fiziki olarak yurtdışına çıkarılarak denetimin az olduğu ülkelerde bankaya yatırılması; küçük tutarlara bölünerek çeşitli bankalara farklı kişiler adına açılmış hesaplara yatırma; gayrimenkul, lüks araba, mücevher, antika veya sanat eserleri alımı, hisse senedi, tahvil alımı; kumarhane geliri, ihracat geliri, turizm geliri olarak göstermek; finansal kuruluşlar veya onların çalışanlar ile işbirliği yapılarak sisteme sokmak
Araştırma aşaması: Bu aşamada nakit formundan kurtarılaran para yasadışı kaynağından mümkün olduğunca uzaklaştırılmış olmakta, paranın izinin sürülmesi, bulunması ve yakalanması imkansız hale gelmektedir.
Bütünleştirme aşaması: Suç geliri yeniden ülkenin mali sistemine sokulmaktadır.
Kapara aklama yöntemlerinden bazılarını ise şu şekilde ifade etmek mümkündür.
- Paravan ya da hayali şirketler kurmak
- Oto-finans borç yöntemi
- Vergi cennetleri
- Parçalama yöntemi
- Şirinler yöntemi
- Fonların fiziken ülke dışına çıkarılması
- Döviz büroları
- Kumarhane ve gazinolar
Korunan Hukuki Değer
Suçla korunan hukuki değer adalete olan inançtır.
Gerekçede yer alan suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerine meşruiyet görüntüsü verilerek ekonomik sisteme sokulması, suç işlenmesinin kazanç elde etme açısından cazip bir yol olarak görülmesine neden olmaktadır. ifadesi bu eylemin cezalandırılmak suretiyle cezanın genel önleme etkisine dikkat çekilmiş olmaktadır.
Suçun Maddi Unsurları
Suçun konusu suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleridir. O halde suçun konusu suç geliridir.
Malvarlığı, değeri para ile ölçülebilen mülkiyet ve alacak dahil tüm haklara ilişkin değerleri ifade eder. Sonuç olarak bu suçun konusu alt sınırı 6 ay ve daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleridir.
Örneğin, uyuşturucu satışı ile elde edilen para bu şekildedir.
Fail
Bu suçun faili herkes olabilir. Fail bakımından, örneğin kamu görevlisi olmak gibi, tipte herhangi bir özgüleme yer almaz.
Eylem tüzel kişi bünyesinde işlenmiş ise bu durumda tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanır.
Eylem
TCK m.282'de iki ayrı eylem düzenlenmiştir.
1-Malvarlığı değerlerini yurtdışına çıkarmak veya çeşitli işlemlere tabi tutmak
2-Malvarlığı değerini, bu özelliğini bilerek satın almak, kabul etmek, bulundurmak veya kullanmak
Nitelikli Haller
1-Bu suçun, kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin icrası sırasında işlenmesi
2-Bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi
Manevi Unsur
Bu suç kural olarak kasten işlenebilen bir suçtur. Taksirle işlenebilmesi mümkün değildir.
Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlıktan söz edilebilmesi için failin suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlaması veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştırmış olması gerekir.
Teşebbüs
Bu suça teşebbüs mümkündür. Şayet icra hareketlerine başlanmamış ise suç teşebbüs aşamasında kalmış demektir.
Bu suç, seçimlik hareketli bir suçtur.