COVİD-19 TEDBİRLERİNE AYKIRI DAVRANMA HAKKINDA HUKUKİ DEĞERLENDİRME
COVİD-19 TEDBİRLERİNE AYKIRI DAVRANMA HAKKINDA HUKUKİ DEĞERLENDİRME
2019 yılının son aylarında Çin’in Wuhan kentinde dünyayı sarsan yeni tip Koronavirüs (COVID-19) adı verilen hastalık teşhis edilmiştir.
Bunun üzerine Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilmiştir.
Bu hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla tedbirler alınmıştır.
Covid-19 tedbirlerine aykırı davranmak suçtur.
Koronavirüs solunum yolu ile bulaşan BULAŞICI HASTALIKLARDAN BİRİDİR.
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 195. Maddesi ; “Bulaşıcı hastalıklardan birine yakalanmış veya bu hastalıklardan ölmüş kimsenin bulunduğu yerin karantina altına alınmasına dair yetkili makamlarca alınan tedbirlere uymayan kişi, iki aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” şeklinde düzenlenmiştir. Bu bağlamda karantina tedbirine uymayan veya karantinada bulunan birisiyle önlemlere aykırı şekilde temas kurmaya çalışan kişilerin TCK m.195 gereğince cezalandırılabilmeleri mümkün olacaktır. Aynı zamanda bu suç, şikayete tabi olmadığından re’sen soruşturulabilir ve hapis cezasına hükmedilebilmesi için herhangi bir zararın ortaya çıkmasına da gerek yoktur.
Korona virüs salgınına yakalanan kişi veya kişilerin başka bir kimseye hastalığını o kimseyi öldürmek amacıyla bulaştırması halinde, ölüm neticesinin meydana gelip gelmemesine bağlı olarak “insan öldürme suçu” veya “insan öldürme suçuna teşebbüs” suçunun işlenmiş olması söz konusu olabilir.
Yani bilerek ve isteyerek bu hastalığı bulaştırmak isteyen kişi kasten öldürmeye teşebbüs suçundan sorumlu olacaktır.
Geçtiğimiz günlerde haberlerde izledik. Eşinin kendisinin aldattığı kadına koronavirüs bulaştırmak isteyen kadın önce asansöre sonra da eşinin kendisini aldattığı kadının dairenin önüne tükürme, bilinçli olarak hapşırma gibi eylemlerde bulunmuştur. Şahıs kasten öldürmeye teşebbüs eyleminden sorumlu tutulacaktır. Zira öldürme kastı bulunmaktadır.
Koronavirüse yakalanan kişinin yapılan testler sonucu hastalık taşıdığını bilmesi veya hastalık belirtisi göstermesine ve bunu yayabileceğini bilmesine rağmen gerekli tedbirleri almaması durumunda ne olur?
Karantina şartlarına uymaması sebebiyle virüsü yayan kişi hakkında ölüme sebep olması halinde adam öldürme suçu, hastalık derecesinde kalmış ise yaralama suçu kapsamında ceza verilebilecektir.
Karşı tarafın risk grubu kişilerden olduğunu biliyor ise ne olur?
Virüsü bilerek ve isteyerek yaydığı durumlarda karşı tarafın virüsü kapması neticesinde risk grubu kişilerden olduğunu biliyorsa ancak virüs bulaşması sonucu kişi ölmediyse bu durumda da kasten yaralama suçu ve hatta duruma göre insan öldürmeye teşebbüs suçu kapsamında değerlendirme yapılabilecektir.
Koronavirüse yakalanan kişi hastaneden kaçmış ise ne olur?
Genel güvenliği tehlikeye sokma suçundan sorumlu olur.
Koronavirüse yakalanan kişi karantina tedbirlerine aykırı davranırsa ne olur?
Genel güvenliği tehlikeye sokma suçundan sorumlu olur.
Peki koronavirüse yakalanan kişi yukarıda bahsedilen eylemlerden hepsini birden işlerse veya birkaçını aynı anda işlerse ne olur?
Bu suçlardan birden fazlasını işlerse ayrı ayrı ceza almaz. Fikri içtima kuralları uygulanır. Yani tek bir fiille birden fazla suç işleyen kişi bu suçlardan en ağırı ile cezalandırılır.
Bir kimsenin bu hastalıkla bağlantılı kastından bahsedilmek için ne gerekir?
Bu hastalığın kendisinde olduğunu biliyor olması gerekir.
Kişinin kendisinde virüsün olduğunu bildiği halde tedbir almaması durumunda ne olur?
Olası kast ile sorumlu olur. Olası kast 'olursa olsun' kastıdır. Yani burada kişi neticenin gerçekleşmesini istemese de bunun sonucunu umursamamaktadır. Olursa olsun demektedir.
Maskeli kişi toplu taşımada elini ağzına götürdükten sonra toplu taşımadaki direkleri tutarsa ne olur?
Bu durumda olası kast ile sorumlu tutulur. Yukarıda da bahssettiğimiz gibi olursa olsun kastıdır.
Kişi hastalığın kuluçka evresinde ise ne olur?
Kuluçka süresinde bu hastalığın bilinmesi mümkün değildir. Bu sebepten ötürü kasttan bahsedilemez ve kişi sorumlu tutulmaz.
İSTEĞİN KİŞİYE ZARAR VERMEK DEĞİL AMA BAŞKASINA BULAŞACAĞINI ÖNGÖRÜYORSAN TAKSİRLE YARALAMA SUÇUNDAN SORUMLU TUTULURSUN.
COVİD-19 TEDBİRLERİNE AYKIRI DAVRANMA HAKKINDA HUKUKİ DEĞERLENDİRME, Avukat Gizem Gül Uzun tarafından sunulmuştur.