KİŞİNİN YOLCU OLDUĞU ARAÇTA ARKA KOLTUK İÇİN EMNİYET KEMERİ BULUNDURMA ZORUNLULUĞU OLMADIĞINDAN, MÜTERAFİK KUSUR İNDİRİMİ YAPIMAYIŞI YERİNDEDİR.
4. Hukuk Dairesi 2021/3759 E. , 2021/4961 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine, Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından davanın kısmen kabulüne ve İtiraz Hakem Heyeti tarafından davalı vekili ile davacı vekilinin itirazının kabulüyle davanın kabulüne dair verilen kararın davalı vekili tarafından süresi içinde temyizi istenilmekle, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili; trafik sigortası bulunmayan aracın davacının yolcu olarak bulunduğu araca çarpmasıyla oluşan kaza sonucunda davacının % 14 oranında malul kaldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL. maluliyet tazminatının avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 02.12.2019 tarihli ıslah dilekçesiyle taleplerini 140.919,31 TL'ye yükseltmiştir.
Davalı vekili; maluliyete itiraz ederek ve müterafik kusur ile hatır taşıması nedeniyle tazminattan indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından; davanın kısmen kabulü ile 116.668,51 TL. sürekli işgücü kaybı tazminatının 09.04.2019 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, geçici işgöremezlik tazminatı talebinin reddine dair verilen karara davacı vekili ve davalı vekili tarafından yapılan itiraz üzerine, İtiraz Hakem Heyeti tarafından, davacı vekilinin itirazının kabulü ve davalı vekilinin itirazının kısmen kabulü ile UHH kararının kaldırılmasına, davanın kabulü ile 116.668,51 TL. sürekli işgücü kaybı ve 24.250,80 TL. geçici işgöremezlik tazminatı olmak üzere toplam 140.919,31 TL'nin 15.08.2019 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine; özellikle, uzman doktor bilirkişi heyetinin düzenlediği raporla saptanan iyileşme süresine ilişkin geçici işgöremezlik zararının trafik sigortasının teminatı kapsamında olmasına; Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 150/2-b maddesi düzenlemesine göre davacının yolcu olduğu araç bakımından arka koltuk için emniyet kemeri zorunluluğunun bulunmadığı da dikkate alındığında, tazminattan bu nedenle müterafik kusur indirimi yapılmayışının yerinde görülmesine; davacı kazaya karışan araçlardan birinde yolcu olduğundan, kazanın oluşumunda kusurunun bulunması düşünülemeyeceği ve zarara sebep olanlar KTK'nın 88/1. maddesi gereği zarardan müteselsilen sorumlu olduğu için, kusur raporu alınmayışında bir usulsüzlük görülmemesine göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen diğer tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan bedensel zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30/17. md. ve 19.01.2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16. maddesinin 13. fıkrasına "tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir" hükmü eklenmiştir.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 17/2. maddesinde ise "Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü kısmına göre nisbi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nisbi ücretin beşte birine hükmedilir" düzenlemesi yapılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; İtiraz Hakem Heyeti'nce davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16/13 maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13. maddesi ve AAÜT'nin 17. maddesi gereğince, maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla, hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, fazla vekalet ücretine karar verilmesi doğru olmamıştır. Ne var ki, belirlenen bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, İHH kararının 6100 sayılı HMK'nun 370/2.maddesi uyarınca düzeltilerek onanması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, İtiraz Hakem Heyeti kararının 6.3. bendinde yer alan "17.337,33 TL." ibaresinin çıkartılarak yerine "3.467,46 TL." ibaresinin yazılmasına ve kararın bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA; dosyanın, hakem dosyasının saklanması kararını veren İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 20/09/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
AVUKAT GİZEM GÜL UZUN'UN KARARA İLİŞKİN YORUMU;
Evet, doğru. Kişinin yolcu olduğu araçta arka koltuk için emniyet kemeri bulundurulmaması, müterafik kusur indirimi yapılmaması açısından yerindedir.
ARKA KOLTUKTA OTURAN KİŞİ EMNİYET KEMERİ TAKMALI MI
Emniyet Kemeri Zorunluluğu ve Hukuki Düzenlemeler:
Türkiye'deki trafik düzenlemelerine göre, emniyet kemeri takma zorunluluğu, yalnızca ön koltuk için geçerlidir. Arka koltuklar için, araçta emniyet kemeri bulundurulması gerekse de yolcuların takması zorunlu değildir. Ancak, ön koltuk yolcuları için emniyet kemeri takmak zorunludur ve bu kurala uyulmaması trafik cezalarına yol açabilir.
Müterafik Kusur İndirimi:
Müterafik kusur, bir kazada hem başka bir kişi hem de kazaya karışan diğer taraf kusurlu olduğunda ortaya çıkar. Kusur oranlarının değerlendirilmesi ve tazminatın hesaplanmasında, her bir tarafın sorumluluğu göz önünde bulundurulur. Eğer bir kişi araçta yolcu olarak bulunuyorsa ve emniyet kemeri takmıyorsa, bu durum kendisinin kusuru olarak değerlendirilemez, çünkü yolcuların kemer takma zorunluluğu arka koltuklar için bulunmamaktadır.
Eğer emniyet kemeri takmamak nedeniyle yaralanma gibi bir durum ortaya çıkarsa, bu, kazanın meydana gelmesinde etkili bir faktör olsa da, yolcunun kusurundan kaynaklanan bir durum olarak kabul edilmez. Çünkü yolcunun arka koltukta kemer takma yükümlülüğü yoktur. Bu nedenle, müterafik kusur indirimi yapılmaması yerindedir.
Sonuç:
Kişinin yolcu olduğu araçta arka koltuk için emniyet kemeri bulundurulması zorunluluğu olmaması, müterafik kusur indirimi yapılmamasının doğru bir karar olduğunu gösterir. Arka koltuk yolcusunun emniyet kemeri takmaması, kazanın oluşumunda doğrudan kusurlu bir durum yaratmaz, çünkü arka koltuk yolcuları için emniyet kemeri kullanımı zorunlu değildir.
